JÜRGEN JANKOFSKY

 

 

Anna Hood

 

 

 

Jedyn

 

"Njesprawne", wołaše Anna, "to je šamałe, cyle šamałe!"

W telewiziji brodźeše ćěkanc z morja. Wón njeseše dźěćo, mortwe dźěćo. Kedźbliwje, nimale něžnje, kładźeše je na přibrjóh, poklakny so, pospochi hladaše k njebjesam. Turisća w kupanskich woblekach, tež dźěći, přińdźechu bliže, wudźěrachu. Ně, to njebě žadyn film, to běchu powěsće, wšo so runje hakle so stało.

Anna dźeržeše sej ruce před woči, třaseše z hłowu. Wobrazy pak wostachu. A w morju płuwachu dalši ćěkancy. A na horiconće podnurješe so dalši čołm.

Zawěrno njewidźeše wona tajke wobrazy prěni raz, tola dźensa bu jej to wšo někak přewjele. Powěsćowy rěčnik rjekny, zo móžemy darować, jeli chcemy pomhać, kóždy čas.

Anna chwataše do dźěćaceje stwy po swoje lutowanske swinko. Hakle wčera běštej jej dźěd a wowka šwarny pjenjez za dowol přisunyłoj. "Dobru jězbu! A wjele wjesela!"

Njemóžeše pak sej předstajić, zo z mamu a papu pod palmami leži, hdyž stawa so to, štož runje w telewiziji widźeše ... Ně! Prošu nic!

Wona dźeržeše lutowanske swinko wysoko nad hłowu a – cak! rozlěta wšitko na špundowanje. Pjenjezy kulachu so do wšěch kutow.

"Što da so tule stawa?" Mama přiběhny chwatnje z kuchnje. "Što da tam činiš?"

"Ja chcu pjenjezy darić", praješe Anna a pokaza na telewizor. "Pomhaš mi?"

 

 

Dwaj

 

Robin biješe z dłónju na awtomat za žwjenkački. "Čepl! Kał!", so huntorješe. "Kelko mam tu hišće nutř tykać? Čehodla jenož ničo won njepřińdźe?"

Anna wobkedźbowaše, kak Robin zazłobjeny swoje kapsy wobroćeše. Tola prjedy hač móžeše dalši pjenjez do awtomata tyknyć, wołaše wona: "Dočakaj!"

Wšěch druhich dźěći z jeje rjadownje bě so Anna hižo prašała, hač njebychu tež něšto za wjace sprawnosće na swěće činić chcyli, přećiwo nuzy, bědźe, ćerpjenju. Ale wšitcy, haj kóždy měješe někajku wurěč: Ći jedni běchu swoju móšnju zabyli, druzy runje žane chwile njemějachu, dyrbjachu hišće nuznje něšto wuknyć, zaso druzy dyrbjachu so najprjedy swojich staršich prašeć a někotři twjerdźachu, zo chcedźa jutře něšto činić, snano.

Robin sutaše na žwjenkačkowu šlebjerdku, kotruž bě Anna ze swojeje šulskeje toboły wukramosćiła, trochu zlebordźeny, ale znajmjeńša žwjenkačk. A sćerpnje wón připosłuchaše, što Anna jemu powědaše, wo njeznjesenju tajkich hroznych wobrazow w telewiziji a scyła. A woprawdźe da Robin skónčnje swój twjerdy pjenjez k Anninym darowanskim pjenjezam.

 

 

Tři

 

Anna darješe tež te pjenjezy, kotrež bě jej papa za jedynku w ćežkim matematiskim dźěle dał. A wona prošeše wujow a ćety, kuzenkow a kuziny, susodow a susodki, haj samo wučerjow a cuzych, prosće tak po puću, po njej činić.

Přiwšěm wostachu tute wobrazy, tute strašne sceny z powěsćow. Haj, zdaše so, zo wšědnje přiběrachu a njebu jich mjenje, a tute wobrazy, tute sceny bywachu stajnje hrozniše: wjace a wjac so podnurjacych čołmow, wjac a wjace mortwych, wjace a wjace wudźěrakow.

 

 

Štyri

 

Robin prašeše so Anny, hač wona wě, zo ma wón wuznamneho, haj swětawuznamneho bratra po mjenje:

Stajnje zeleny zdrasćeny, trjechi do čorneho z prokom a kłokom, woprawdźity rjek, zmužity a mudry, kotryž bohatym pjenjezy ze zaka ćaha, zo by je chudym dawał ...

"Robin Hood?"

"Prawje", wobkrući Robin.

 

 

Pjeć

 

Anna łamaše sej hłowu.

"Ty měniš", so skónčnje prašeše, "hdy bychu dźensa bohaći pjenjezy za chudych dali, telko, zo bychu ći znajmjeńša k jědźi a piću měli, do šule chodźić a dźěło namakać a w měrje žiwi być móhli, potom njeby nichtó ćěkał?"

"Njewěm", rjekny Robin.

"Potom njebychu chudźi swoju domiznu wopušćili, zo bychu so do bohatych krajow dóstali – w straše přez morjo, po pusćinach a horinach a najebać hranicow z kałatym grotom?"

"Njewěm", rjekny Robin.

"Hdźe móžu nawuknyć z kłokom a prokom třěleć?", prašeše so Anna.

"Njewěm", rjekny Robin.

 

 

Šěsć

 

Robin wobkedźbowaše, kak Anna dźeń wote dnja swój wonkowny napohlad změni: Najprjedy pokaza so ze zelenej seklu we włosach, potom ze zelenymi lakěrowanymi nochćemi, k tomu měješe skónčnje zeleny pulower na sebi, potom tež zelenu suknju a zelene črije a naposledku přińdźe hišće z nazeleń pobarbjenej hubu a zelenymi powěkami, ze zelenym časnikom, zelenej šulskej tobołu kaž tež zelenymi naručnicami, rjećazkami a pjeršćenjemi. Haj, a čim zeleniša wona bu, ćim zawrjeniša wona skutkowaše, zdawaše so, zo sej nastajnosći hłowu łama, njesměješe so, chodźeše druhim z puća, lědma hišće z Robinom rěčeše.

Snano njeby jej ani napadnyło, zo Robin naraz ze zelenym basecapom do šule přichadźeše, hdyž njebychu jeho wučerjo nastajnosći napominali, tule zelenu špodkacu čapku znajmjeńša we wučbje z hłowy wzać.

"Zelene ći přisteji!", rjekny Anna.

"Tebi tež", rjekny Robin.

Wobaj so wošćěraštaj.

 "Robin Hood bě přeco wjesoły", praji Robin, "stajnje za wšo wotewrjeny a přeco dobreje nalady."

"Wotkel da chceš to wědźeć?"

"Ach, sym kusk wo tym čitał, w interneće a tak."

"Derje", rjekny Anna, "nó a ...?"

"Sam njeby Robin Hood ničo docpěć móhł, scyła ničo, bjez swojich swěrnych, bjez zwjazkarjow njeby ženje k złotu přišoł, njeby so wo sprawnosć starać móhł, ně, ženje!"

"Hm", Anna přemyslowaše, "ty měniš ...?"

"Wězo!", rjekny Robin.

"Nó, potajkim", rjekny Anna a poda Robinej zeleny pjeršćeń. "Witaj do Anna-Hood-cwólby!"

 

 

Sydom

 

Hdyž Anna nětko sama internet přeslědźi, wotkry wona, zo buchu Robin Hood a jeho přiwisnicy bjezzakonscy mjenowani. A jich zakoń rěkaše, bohatym brać, zo bychu chudym dawali. Potom wona wuslědźi, zo wón bohatym zwjetša jenož połojcu jich złota, pjenjez abo debjenkow wotewza, zo njebychu božedla sami wochudnyli. A skónčnje čitaše, zo wotměwachu so před lětstotkami w Jendźelskej Robin-Hood-hry, při kotrychž so spěwaše a rejowaše, recitowaše, so grimasy ćahachu, so žonglěrowaše, balansowaše a kuzłaše, zo bychu bohaći na kóncu samo wot so pjenjezy chudym dawali, a to šćedriwje. Robin-Hood-hry přewjedźechu so na dnju Robina Hooda, stajnje 1. meje.

 

 

Wosom

 

"Wulkotnje", wołaše Robin, "dźensa je 1. meja, pój!"

"Ale hdźe da chceš?"

"Tam, hdźež wšitcy bohaći stajnje dyrbja, hdźež su pjenjezy, na banku!"

A hižo wza wón Annu za ruku a běžeše z njej přez město. Před banku stejachu pak na jednej stronje hižo stari mužojo a stare žony z čerwjenymi chorhojemi a čerwjenymi transparentami a hwizdachu z čerwjenymi hwižkami. A na druhim boku stejachu młódši mužojo a žony z čornymi chorhojemi a čornymi transparentami a spytachu přećiwo hwizdarjam wołać. Mjez nimi policija. A hdyž wšitcy raz wodychnychu, rěčeše na jewišću stary rěčnik wo mocy pjenjez, nad kotrejž měli dźěłaćerjo, dźěławi wšěch krajow dobyć, a čitaše jakotajo dalše sady wot papjerki, kotrež Anna a Robin njezrozumištaj, při najlěpšej woli nic.

Prjedy hač pak móžeštaj wobaj spěwać abo rejować, recitować, grimasy ćahać, žonglěrować, balansować abo kuzłać, jeju hrubje wućěrichu:

"Tule so wokoło njehraje!"

"Tu je prěnja meja – bojowy dźeń dźěławych!"

"Zrozumili?"

 

 

Dźewjeć

 

Kedźbu. Dźěći! pisaše Anna do interneta: Štó je přećiwo njesprawnosći? Štó je za zakoń bjezzakonskich? Smy Anna-Hood-cwólbu załožili! Činiće sobu? Přizjewće so!

 

 

Dźesać

 

Njetraješe dołho a Anna dósta internetnu póštu z cyłeho swěta.

Najprjedy přizjewi so Otto: Ja sym pódla!

Potom Achmed, Armen, Amo, Sovanni a Akira.

Maria chcyše wědźeć, hač smě wona powěsć Anny do druheje rěče přełožić.

Nó wězo!

Svetlana chcyše wědźeć, hač smě Anninu powěsć dalšim dźěćom dale posrědkować.

Zawěsće!

Indira chcyše wědźeć, hač smě so přełožena powěsć do dalšich rěčow přełožić a dale posrědkować.

Jasne! Jasne! Cyle wěsće!

Efekt sněhoweje kulki: Nětko chcychu tež Giso a Zlatko, Haile, Bageshree, Manon a Thijs, Agneta, Eylül a Sarah, José, John, Györgi a Giovanni, Ling, Rui, Dschingis, Malaika, Vainö, Xabi, Yaala, Hrafnhildur, Bintang, Odysseus a Waluyo, Naira, Mowan, Ernesto a Janko, Jeanette a Yasmin, Karamba, Patrick, Reto, Nanuq, Ngunoue, Sven, Zachary, Narumol, Hoa, Gabija, Radu, Tenzin a Soo-Jung pódla być.

Witajće k nam!

 

 

Jědnaće

 

"Sy čitała", prašeše so Robin, "kajke ideje nowi čłonojo našeje cwólby maja? Što mamy činić?"

"Wězo", rjekny Anna. "Budźemy widźeć, što móžemy činić!"

Předwidźane bě, zo přeproša so wšě dźěći, kotrež dyrbja bjez snědanje do šule chodźić, wot bohatych k wobjedu ze znajmjeńša třomi jědźemi: z poliwku, hłownej jědźu a kompotom. Wot hnydom!

Abo, zo wšitke dźěći tak dołho stawkuja, doniž so dawk za bohatych njezawjedźe, po wšěm swěće. Haj, zo wšě dźěći hakle potom zaso domjace nadawki činja, zaso rjadowniske dźěła pisaja a so we wučbje pokazuja, hdyž dyrbja wšě ći, kotřiž njezasłužeja pjenjezy z dźěłom, ale z pjenjezami, stajnje połojcu swojeho dobytka wotedać. Cak!

Abo, zo wšitcy ludźo prosće za to pjenjezy dóstanu, dokelž su čłowjekojo, hač stari abo młodźi, žony abo mužojo, tołsći abo šwižni, žołći, bruni, běli abo čorni, chudźi abo bohaći, za wšěch jenak wjele pjenjez kóždy měsac w kóždym kraju, a to telko, zo njetrjebał nichtó wjace hłód tradać a z lačnosće zemrěć, zo móhł kóždy bydlić, do šule chodźić a potom derje dźěłać, zo by sej ze sprawnej zasłužbu swoje přeća spjelnić móhł, haj wšitke, kotrež ma, a to tam, hdźež čuje so doma, haj, hdźež je doma. Wšitke bohatstwo na tutym swěće dosaha tola za wšěch ludźi, wšudźe – okay?

 

 

Dwanaće

 

"Prošu přećelnje hladać!"

Robin dirigowaše Annu tam a sem, kotraž we wšěch swojich zelenech wěcach před wulkim twarjenjom banki steješe.

"Hišće jedyn krok doprědka. Haj, a krok dosrjedźa, derje tak, jara derje!"

A potom staji Robin Annje hišće swój zeleny basecap na hłowu a klak! a klak! a klak fotografowaše ju zas a zaso.

A najrjenše foto staji hnydom do interneta: Z najlěpšimi postrowami wot Anny Hood!

Doma pisaše potom Anna hišće k tomu: Skoro je prěni juni – dźeń dźěsća. Naš dźeń ma wot hnydom dźeń Robina Hooda rěkać! My zdrasćimy so zelene – něšto zelene drje kóždy wot nas něhdźe změje: zelenu nohajcu abo zeleny banćik abo zeleny wołojnik abo zelenu palmu abo jednorje trawičku – my póńdźemy potajkim na dnju Robina Hooda tam, hdźež su pjenjezy: na banki abo k bohatym domoj, tak kaž zwěrimy sej na dnju Halloweena tež wšudźe chodźić! Tola my nježadamy sej ničo słódke abo kisałe, ně, žanu jałmožnu, ale sprawnosć! Haj, za wšěch! A štóž so nam wusměje abo nas wućěri, toho fotografujemy a stajimy jeho do interneta – tam žada sej potom na přichodnym dnju Robina Hooda wjace zelenych dźěći sprawnosć, wjele wjace – a na zapřichodnym hakle a na zazapřichodnym! Efekt sněhoweje kulki!

Robin prašeše so Anny, hač smě tež něšto připisać.

"Wězo!"

Potajkim pisaše wón: Njezabudźće, budźemy starši – a potom knježimy my na swěće!

Spěšnje připisowachu nětko dźěći ze wšěch krajow: Haj, haj, haj – smy wšitcy pódla, nic jenož dwaj!

Někotři chcychu hišće to abo tamne wědźeć: hač su na přikład tež zelene nawoči dowolene, hač smědźa so tež plakaty molować abo hač smě so filmować.

Haj, haj, haj!

A na 1. juniju, na dnju Robina Hooda, pisaše Anna potom jenož hišće: Započće!

 

 

Übersetzung/Přełožk: Dorothea Scholze-Šołćina